Verliezen is meer dan alleen de uitslag van een wedstrijd

VERLIEZEN IS MEER

DAN ALLEEN

DE UITSLAG VAN

EEN WEDSTRIJD

Sir Gordon Tietjens is een expert op het gebied van leiderschap en het verschil tussen winnen en verliezen. Hij verwierf faam als coach van het Nieuw Zeelandse rugbysevensteam, waarmee hij tweemaal wereldkampioen werd en maar liefst twaalf keer de IRB Sevens World Series, het belangrijkste jaarlijkse mondiale toernooi, wist te winnen. In 2013 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Nieuw-Zeeland. Naast zijn coachwerk werkt hij al 33 jaar voor Bay Engineers Supplies, waar hij momenteel Sales Director is.

“Ik gebruik een stoplichtsysteem om mijn teams te formeren. Je kunt personen altijd grofweg in drie kleuren opdelen: rood, geel en groen.

Groen is de beste kleur die je iemand kunt geven; het liefst wil je als coach of als CEO een team vol met groenen. Zij zijn getalenteerd en gemotiveerd, en bovendien consistent. Je weet wat ze kunnen en wat je aan ze hebt. Groenen zullen altijd presteren. Dat zit in hun natuur.

Een treetje lager staan de gelen. Zij hebben het talent, maar missen de motivatie. In tegenstelling tot de groenen, hebben gelen niet altijd het streven om op de top van hun kunnen te presteren. Zij hebben een zetje nodig, iets wat ervoor zorgt dat ze er toch volledig voor gaan. Hier ligt een enorme uitdaging voor de coach of leider.

Helemaal onderaan vinden we de roden. Hen moet je mijden. Zij missen iedere vorm van motivatie en drive om het beste uit zichzelf te halen; ze zijn er om hun geld te verdienen en meer niet. Roden kunnen je team compleet naar beneden halen. Het is bovendien vrijwel onmogelijk om een rood persoon van kleur te laten veranderen. Hoe getalenteerd een rode ook is, ik zal zo iemand nooit voor mijn team selecteren. Houd altijd in je achterhoofd: je team is zo goed als je zwakste schakel. Alleen als je team helemaal in orde is, zul je goede resultaten behalen.

Het is belangrijk om je team zo te coachen en begeleiden dat het zo groen mogelijk wordt. Mocht een van je groene teamleden afglijden en geel worden, bijvoorbeeld door persoonlijke omstandigheden, steun diegene dan. Zorg dat hij weer komt waar hij was. In mijn teams leef ik maar naar één filosofie, die ik alleen kan uitleggen aan de hand van een voorbeeld. Ik ben namelijk, naast rugbyer in hart en nieren, ook een enorme fan van tennis. Tennissers hebben visie. Ze zijn continu op zoek naar strategieën om hun tegenstander te verslaan. De beste van hun allemaal? Roger Federer. Zonder twijfel. Zo professioneel, zo nederig… In ieder opzicht de perfecte atleet.

In 2008 speelde hij wellicht de mooiste Wimbledonfinale ooit, tegen Rafael Nadal. Bij winst zou hij zijn zesde opeenvolgende Wimbledontitel pakken, wat nog nooit iemand gedaan had. Het werd op ieder vlak een geweldige wedstrijd, die helaas een verliezer moest kennen. Uiteindelijk, na een wedstrijd van in totaal zeven uur, moest Federer in Nadal zijn meerdere erkennen. Hij huilde en public toen hij tijdens de prijsuitreiking de toernooiwinst naar zijn tegenstander zag gaan.

Twee weken later las ik over Federer in de krant. Eén stuk van het artikel sprak me in bijzonder aan: Twee weken geleden won Nadal het belangrijkste tennistoernooi, maar was Federer een verlies rijker. Wat de schrijver wilde laten zien, was dat verliezen niet erg is, mits je alles gegeven hebt. Zo lang je je 200 procent inzet, alles geeft wat je hebt, is een verlies, geen verlies.

Dat houd ik mijn teams ook altijd voor, zowel in het bedrijfsleven als op het rugbyveld. Je probeert een winnend team te smeden, dat tegen een stootje kan en elkaar door de moeilijke momenten heen helpt. Samen ben je immers sterker. En mocht je dan alsnog verliezen door een team dat nóg beter is dan het jouwe, dan ben je gewoon verslagen. Niets aan te doen. Je hebt het maximale eruit gehaald. Suck it up. Next job.”